Bảo tàng Mỹ Sơn -nơi ít hiện vật mà nhiều thông tin

Nằm cạnh suối Khe Thẻ, bên ngoài thung lũng Mỹ Sơn, Bảo tàng được hoàn thành và đưa vào tham quan từ năm 2005 nằm trong Dự án nâng cấp khu vực cảnh quan di tích Mỹ Sơn với nguồn viện trợ của nhân dân Nhật Bản như một biểu tượng của tình hữu nghị và hợp tác giữa Nhật Bản và Việt Nam. Bảo tàng Mỹ Sơn như một trung tâm thông tin cho du khách trước khi vào tham quan Di sản văn hoá thế giới Mỹ Sơn.

Mục đích của trưng bày không phải là tái hiện lại không gian tín ngưỡng xưa, đây là công trình giúp khách tham quan tự mình có thể tư duy và cảm thụ những giá trị của thánh địa Mỹ Sơn. Triển lãm giúp khách tham quan tự tìm hiểu về các giai đoạn phát triển của kiến trúc và nghệ thuật tại khu đền tháp Mỹ Sơn quan các hiện vật và các pa nô tại Phòng trưng bày cố định. Trưng bày cũng giới thiệu về Champa cũng như di tích Mỹ Sơn trong bối cảnh khu vực thông qua các sơ đồ vị trí và mối quan hệ hải thương, trưng bày cũng giới thiệu một vài bi ký nổi bật được phát hiện tại thung lũng Mỹ Sơn cũng như các di tích Champa khác. Bên cạnh đó là những kiểu tóc của các nhân vật và hình tượng các loài động vật qua nghệ thuật điêu khắc để du khách có thể hình dung được sinh hoạt của người Champa cổ. Trưng bày phục dựng không gian tế tự một ngôi đền tiêu biểu, gồm chính giữa là tượng thờ linga-yoni, phục dựng một cấu kiện gỗ (januk) theo kiểu truyền thống để che tượng thờ và bên ngoài tường gạch của kiến trúc đền, trước đền thường có bò thần nandin. Đáng chú ý là bảo vật quốc gia Mukhalinga được phát hiện tại khu E, với hình dáng độc đáo và có giá trị cao về tạo hình và mang tính biểu tượng cao, tiêu biểu cho giai đoạn thờ Shiva giáo khoảng thế kỷ 7-8 qua hình thức Mukhalinga. Kế tiếp là các thành phần kiến trúc như trụ cửa của các công trình qua các giai đoạn mang nhiều phong cách khác nhau. Phần cuối cùng là các pa nô về các hoạt động bảo tồn và trùng tu qua các giai đoạn của các chuyên gia Việt Nam và quốc tế. Bên cạnh Phòng cố định là phòng trưng bày chuyên đề về kết quả khai quật và bảo tồn nhóm đền tháp G và trưng bày chủ đề ‘Di sản chung của chúng ta’. 

Bảo tàng Mỹ Sơn là một bảo tàng tuy ít hiện vật nhưng cung cấp rất nhiều thông tin cho du khách trước khi vào tham quan di tích Mỹ Sơn. Khách đến viếng thăm, nghiên cứu qua những tài liệu và hiện vật được trưng bày tại đây hẳn sẽ có được một cảm thụ tổng quan về quá trình phát triển cũng như giá trị kiến trúc nghệ thuật đặc sắc của khu di tích Mỹ Sơn. Bảo tàng Mỹ Sơn là một điểm đến không thể thiếu trên hành trình đến với di sản Mỹ Sơn.

Văn Thọ