Tăng cường công tác bảo vệ Bảo vật quốc gia tại Khu đền tháp Mỹ Sơn

Hiện nay, Ban Quản lý Di sản Văn hoá Mỹ Sơn đang lưu giữ, trưng bày và phát huy 02 (hai) bảo vật gồm Ekamukhalinga và Đài thờ Mỹ Sơn A10 tại Khu đền tháp Mỹ Sơn.

Ban Quản lý Di sản Văn hoá Mỹ Sơn đã xác định các nguy cơ dẫn đến xâm phạm và làm hư hại bảo vật quốc gia gồm: Tác động vật lý trực tiếp lên bảo vật quốc gia, tác động hoá học, đánh cắp bảo vật và nguy cơ thiên tai như động đất, bão lớn. Ban Quản lý đã và đang thực hiện các biện pháp an ninh, an toàn cho 02 bảo vật quốc gia.

Bảo vật Ekamukhalinga được trưng bày tại Phòng trưng bày cố định của Bảo tàng Mỹ Sơn, Khu đền tháp Mỹ Sơn vào ngày 22/11/2013. Ekamukhalinga/Linga có một đầu thần Siva được công nhận bảo vật quốc gia theo quyết định số: 53/QĐ-TTg ngày 14 tháng 01 năm 2015. Hiện vật được trưng bày trên bục và bao bọc kính cường lực, có bảng nội dung thông tin và bảng mã QR về nội dung thông tin. Trưng bày cạnh các hiện vật và mô hình về không gian đền Hindu giáo tại Mỹ Sơn. Hiện vật đã được lập hồ sơ và số hoá 3D. Hằng ngày có hàng trăm khách đến tham quan. Ngoài cho khách tham quan, Bảo vật được thông tin tuyên truyền rộng rãi trên nhiều phương tiện truyền thông trong và ngoài nước.

Hiện vật nằm trong Phòng trưng bày cố định của Bảo tàng Mỹ Sơn, được giám sát thường trực của an ninh bảo vệ, bộ phận chuyên môn, hệ thống camera, có hệ thống cảm biến, được bọc kính cường lực. Công tác vệ sinh được thực hiện bởi cán bộ chuyên môn một cách cẩn trọng. Đảm bảo về nhiệt độ, ánh sáng, công tác phòng cháy chữa cháy, đảm bảo về các yếu tố tránh tác động vật lý và hoá học lên hiện vật. Tăng cường đảm bảo an ninh từ xa đối với đối tượng khách có hành vi và biểu hiện khả nghi từ khi vào cổng soát vé, cách di tích 2km. Theo dõi khách trong suốt quá trong tham quan nhằm ngăn ngừa từ xa các hành vi tác động đến bảo vật quốc gia cũng như di tích tích và hiện vật. Tăng cường công tác trực bảo vệ cả ngày và đêm trực tiếp tại hiện vật. Giám sát thường xuyên khi có khách tham quan. Kịp thời ngăn chặn các hành vị xâm hại trực tiếp đến bảo vật quốc gia. Kịp thời báo cáo cơ quan chức năng xử lý. Tuyên truyền giá trị cũng như các chính sách bảo vệ bảo vật quốc gia cho cộng đồng.

 Đối với nguy cơ, rủi ro do thiên tai như động đất, khi được dự báo thì sẽ khẩn cấp hạ thấp tượng thờ Ekamukhalinga, bao bọc bảo quản an toàn và chuyển ra khỏi nhà bảo tàng trách tác động của việc sập đổ công trình đè lên bảo vật quốc gia.

 Tương tự đối với bảo vật quốc gia Đài thờ Mỹ Sơn A10. Đài thờ Mỹ Sơn A10 được sắp xếp và trùng tu hoàn chỉnh từ 17 khối đá cát kết vào năm 2020. Được công nhận bảo vật quốc gia theo Quyết định số 2198/QĐ-TTg công nhận 23 bảo vật quốc gia, đợt 10, năm 2021. Hiện vật nguyên vị trong đền A10, mở cửa cho khách tham quan, có bảng thông tin, mã QR về hiện vật, có rào chắn không cho khách tiếp cận gần.  

Hiện vật nằm trong đền A10, được giám sát thường trực của an ninh bảo vệ, hệ thống camera, cảm biến báo động khi khách đến gần hiện vật. Được giám sát thường xuyên của bộ phận chuyên môn. Kịp thời ngăn chặn các hành vi xâm hại trực tiếp đến bảo vật quốc gia. Kịp thời báo cáo cơ quan chức năng xử lý kịp thời. Phòng tránh các cây lớn ngã đổ tác động đến bảo vật. Tuyên truyền giá trị cũng như các chính sách bảo vệ bảo vật quốc gia cho cộng đồng. Đối với nguy cơ, rủi ro do thiên tai như động đất, khi được dự báo thì sẽ khẩn cấp hạ thấp tượng thờ Linga và Yoni, bao bọc bảo quản an toàn tại chổ.

 Cần tăng cường thêm các biện pháp như xây dựng mái che phù hợp, tránh mưa nắng tác động trực tiếp lên bảo vật quốc gia. Tiếp tục tuyên truyền giá trị bảo vật quốc gia đến với công chúng, tăng cường các chính sách bảo vệ bảo vật quốc gia.

Văn Thọ